Naast alle mooie ontwikkelingen in de praktijk vindt er achter de schermen een fascinerend schouwspel plaats. Voor een ieder die het interesseert probeer ik hier zo duidelijk mogelijk weer te geven wat er speelt en in welke (lastige) situatie de fysiotherapeuten in Nederland op dit moment zitten. Ik kan natuurlijk niet voor iedereen spreken, maar ik heb de afgelopen tijd wel een redelijk beeld gekregen van wat er in het land speelt. in ieder geval overweegt 25% van de fysiotherapeuten op dit moment om het vak te verlaten. Ik kan volledig begrijpen dat deze collega’s er zo over denken, maar voor de duidelijkheid: ik hoor zeker niet tot die groep! Het wordt een wat lang verhaal, maar ik hoop dat je even de tijd neemt om te lezen, want het is nodig. Onze mogelijkheden om jullie, onze klanten, optimaal en zonder beperkingen te kunnen begeleiden bij jullie klachten staat serieus onder druk.
De zorgmarkt: Verse aaaaaardbeien!! verse knieprotheses!! nu slechts 3 euro per pond, twee bakkies voor 5 eurotjes!! Twee nieuwe knietjes voor de prijs van een! Wie maakt me los!
Het begint met een situatieschets. Ooit is er politiek besloten dat de zorg in Nederland een markt is. De welbekende marktwerking in de zorg. Het idee erachter was dat als we de zorg zo inrichten dat er een concurrentie positie ontstaat tussen zorgverleners en dat er dan meer kwaliteit geleverd zal worden tegen een voordelig tarief. Om dit voor elkaar te krijgen heeft de toenmalige minister van volksgezondheid Hans Hoogervorst de zorgverzekeraars de opdracht gegeven om dit te regelen. Hij gaat hiermee de geschiedenis in als de held die het voor elkaar heeft gekregen een grootscheepse hervorming door te voeren in de zorgverzekering. Tot op de dag van vandaag wordt erop gewezen als iemand zegt dat het systeem niet klopt, dat het vroeger met het ziekenfonds oneerlijker was en dat we daar toch niet naar terug willen. Dat klopt maar dat zegt natuurlijk helemaal niks over het huidige systeem.
Kwaliteit
Ondanks alles, zou ik bijna willen zeggen, is het niveau van de gezondheidszorg in Nederland heel hoog. In de huidige maatschappij wordt iedereen afgerekend op resultaat, of je nu op de markt staat met appels, een autoverkoper bent of in de gezondheidszorg werkt, als je niet levert wat de klant wenst is het heel gemakkelijk om een andere aanbieder te vinden. Het vak fysiotherapie heeft zichzelf een jaar of 20 geleden opgepakt en is al zeg ik het zelf zeer goed bezig om de kwaliteit constant hoog te houden. De Nederlandse fysiotherapie is wereldtop, zeg maar Het Duitsland of België van het voetbal. Dit regelen we door goede opleiding, zeer goede na en bijscholing en een centraal kwaliteitsregister waarin je geregistreerd wordt als je aan de kwaliteitseisen voldoet.
Probleem 1: tekenen bij het kruisje
De opdracht van de zorgverzekeraars is: zorgkosten in de hand houden, doelmatige efficiënte zorg stimuleren. Voor de invoering van het huidige zorgstelsel werden de tarieven voor fysiotherapie bepaald vanuit de overheid. In de huidige wet ligt deze verantwoordelijkheid in de markt. Het idee is, en dat is een grote misvatting, dat er onderhandelingen plaatsvinden tussen zorgverzekeraars en zorgverleners over de voorwaarden. In de praktijk is dat nooit zo geweest. In eerste instantie stelde de zorgverzekeraars een contract op wat je als praktijk kon tekenen. De tarieven (te laag) en voorwaarden verschilden per zorgverzekeraar, maar de keuze was tekenen of niet tekenen. Inmiddels bestaat een gedifferentieerd tarief: voldoe je aan bepaalde voorwaarden dan kom je in aanmerking voor een hoger tarief. Ieder jaar worden langzaam de voorwaarden opgeschroefd, maar de tarieven blijven schrijnend achter. Er wordt een behandelindex toegevoegd dat zegt: u behandeld meer dan gemiddeld in uw regio? U wordt gekort op uw tarief. De zorgverzekeraar meent op deze manier de kwaliteit van de fysiotherapeut te moeten borgen. Dit doen zij met een hele lijst aan verplichtingen (lees administratieve last), met als pressie middel: voldoet u niet aan de voorwaarden van het contract dat u heeft getekend? Terugbetalen, op cursus en een stap terug in tarief. 40% is de gemiddelde administratieve last inmiddels. Kijk op [ont]regel de zorg voor meer informatie hierover. Bij een fulltime werkweek hoort vaak een hele dag administratie! En daar is dus voor de duidelijkheid geen declaratiecode voor!
Het tarief is inmiddels de afgelopen 10 jaar niet substantieel gestegen. gemiddeld 28 euro per behandeling is het tarief op dit moment, en daar moet dus alles voor gedaan worden, onderaan de streep blijft er niet bijster veel over op deze manier. Met andere woorden: de fysiotherapeut gaat erop achteruit en kan geen kant op! Iedere fysiotherapiepraktijk mist op dit moment ongeveer 1/3 van de jaaromzet, omdat de tarieven te laag zijn.
Verdeel en heers
De verdeeldheid is groot onder fysiotherapeuten, niet omdat we een hekel aan elkaar hebben, maar omdat we allemaal anders zijn: Grote praktijken met meer dan 40 medewerkers, kleine praktijken, “eenpitters”, fysiotherapeuten in loondienst; Praktijken met pluscontracten, praktijken met “gewone” contracten (waarvan zorgverzekeraars doodleuk vertellen op hun site dat deze praktijken minder kwaliteit leveren. Nogmaals: daar gaan zij niet over, dat regelen wij zelf) en dan heb je de praktijken die ervoor kiezen (deels) zonder contracten werken. Ieder praktijkeigenaar neemt deze beslissingen op grond van wat hij of zij denkt dat het beste is voor de praktijk en haar patiënten. De kwaliteiten van de linksbuiten van Brazilië zijn niet te vergelijken met die van de Duitse doelman of de Belgische spelverdeler, ze zijn allemaal van wereldklasse. Maar de FIFA bepaald niet wie er in de selectie zit en hoe de training eruit ziet, dat doet de bondscoach van dat land en dan kunnen de spelers onderling de strijd aangaan wie er in de basis staat!
Er zijn 4 partijen aan de macht in zorgland: Achmea, VGZ, CZ en Menzis. deze 4 zorgreuzen hebben bijna 90% van de markt in handen kijk hier voor de verdeling en waar jij eigenlijk verzekerd bent! Samen hebben ze een veelvoud aan aanvullende verzekeringen, collectieve korting, etcetera, waarmee er een ondoorzichtig woud ontstaan waar de klant vaak geen overzicht meer heeft.
Probleem 2: De aanvullende zorgverzekering en fysiotherapie
Er is een moment geweest dat er is besloten om fysiotherapie voor het grootste gedeelte in de aanvullende verzekering onder te brengen. op korte termijn is dit marketingtechnisch een goede zet geweest, maar of het ook klopt is een volgende. Oorspronkelijk was het de bedoeling om noodzakelijke zorg in de basisverzekering op te nemen en “minder noodzakelijke zorg” wat dat dan ook mag zijn in de aanvullende pakketten. Mijn mening is dat fysiotherapie dusdanig (wetenschappelijk onderbouwd) zijn waarde heeft bewezen dat het nuttige en noodzakelijke zorg is, dat het laagdrempelig toegankelijk zou moeten zijn voor iedereen. En we kunnen ook nog aantonen dat fysiotherapie op die manier geld kan verdienen voor de schatkist. Fysiotherapie is voor de zorgverzekeraars altijd en nog steeds een sterk merk geweest in het assortiment. Iedereen kent de waarde van fysiotherapie en veel mensen kijken bij de keuze van hun aanvullende pakket hoe het geregeld is ten aanzien van de fysiotherapie. Echter in de loop der jaren werd de zorg steeds duurder, werden de aanvullende pakketten langzaam uitgekleed én (!) duurder. Er kwam een eigen risico dat van €150,- in een paar jaar naar €385,- steeg (gaat overigens tegen de verkiezingsbeloften in niet omlaag volgend jaar!). Het wordt steeds duurder om je te verzekeren en mensen worden kritischer wat ze wel of niet verzekeren. Mensen verzekeren steeds meer alleen wat ze denken wat nodig is (en terecht want het kan) FBTO(Achmea) spant daarin de kroon met de module aan module uit verzekering. Het punt komt heel dicht bij dat de aanvullende verzekeringen niet meer te betalen zijn door de zorgverzekeraars, simpel omdat ze daar dus zelf voor gezorgd hebben. Op deze manier zitten de zorgverzekeraars vast in hun eigen spinnenweb en dat probleem wentelen ze af op alle fysiotherapeuten in Nederland, omdat ze denken dat ze het geld niet hebben om normale, marktconforme tarieven in hun contracten te zetten.
Dan teken je toch geen contract? Maak een vuist met elkaar!
Hier komt de verdeel en heersstrategie weer boven. fysiotherapeuten zijn langzaam in het marktsysteem gegroeid. Keihard werken, mensen helpen, praktijk draaiend houden. Voorheen werd de agenda gevuld met de verwijzingen van de huisarts er was een wachtlijst, geen aanleiding om een ondernemer te zijn, reclame maken mocht niet eens. Inmiddels is de keuzevrijheid groot, met ongeveer 50% van de aanmeldingen vanuit de directe toegankelijkheid bepaalt de klant zelf naar welke therapeut hij of zij gaat. Mensen zijn steeds meer bereid om verder te reizen naar de therapeut die het beste bij hun past. Samen met de conculega afspreken hoe te handelen/onderhandelen met de zorgverzekeraar mag niet, de NMA noemt dat kartelvorming! De angst is groot (vaak terecht) om omzet te verliezen, de klant gaat dan immers naar de andere praktijk die wel contracten heeft en waar geen eigen bijdrage betaald hoeft te worden. Iedere omzetverlies is op dit moment voor heel veel praktijken een grote stap richting rolluiken voorgoed naar beneden. Contracten zijn kortom de laatste jaren getekend, omdat (het idee er was dat) het niet anders kon.Zorgverleners en zorgverzekeraars zijn elkaar partners. Op heel veel vlakken wordt er heel goed samengewerkt om te zorgen voor de beste zorg in Nederland. De zorgverzekeraars hebben met hun handelen de laatste jaren helaas bijna alle goodwill verloren onder de fysiotherapeuten en andere zorgmedewerkers, vraag maar aan uw huisarts. Ook met de (plus) praktijken waar ze goede zaken mee denken te doen. Want ook dit “plus” tarief ligt nog altijd een paar euro onder het marktconforme tarief van €38,- en daar doen die praktijken dan ook weer veel extra werk (voor niets) voor, dus per saldo zijn deze praktijken met al hun goede werk financieel vaak nog slechter af.
Fysiotherapie in actie
In het najaar van 2017 werd de actiegroep fysiotherapie geboren. Op een mooi platform waar in talkshowstijl fysiotherapeutische onderwerpen werden besproken talking physio werd wel heel veel geklaagd over de handelingswijze van de zorgverzekeraars. Uiteindelijk is besloten om hier een aparte facebookpagina voor te maken. Voorlopig heeft dat geresulteerd in op dit moment 10.553 leden en dat is echt een aanzienlijk deel van de fysiotherapeuten. Woensdag 30 mei stonden ongeveer 700 fysiotherapeuten in Den haag om een petitie aan te bieden getekend door ruim 7000 fysiotherapeuten. Ongelooflijke aantallen voor een actiegroep zonder “vastomlijnde”structuur. Er zijn daar een paar fysiotherapeuten zo bezeten door hun vak, die op dit moment iedere vrije minuut in de actiegroep lijken te stoppen. Meer acties zijn aangekondigd, alle fysiotherapeuten die zich geroepen voelen zijn actief op twitter en alles wordt gedeeld en er wordt constructief gewerkt om op te komen voor ons vak, want er gaat een hoop mis. Niet in de kwaliteit( die hebben we zelf goed in de hand), niet in de zorg voor onze klanten (dat zit in onze aard) maar wel in een eerlijke beloning voor ons werk en wel bij een eerlijk speelveld bij het tot stand komen van de contracten en ook bij de ongehoorde administratieve druk die er op ons bord gelegd wordt door de zorgverzekeraars.
De zorgverzekeraars gaan inmiddels gewoon door, want de contractvoorstellen voor 2019 zien er heel slecht uit. De arrogantie druipt ervanaf, want van alle overleggen met alle betrokken partijen de afgelopen tijd worden terzijde geschoven, omdat er geen harde afspraken in staan. De coaltitie kijkt weg en doet niks vorige week werd de motie van Maarten Hijink voor kostendekkende tarieven fysiotherapie weggestemd door de coalitie plus FvD (stemadvies voor de volgende verkiezingen), onbegrijpelijk toch? Minister De Jonge kan je over een aantal jaar uittekenen op een stoeltje ergens hoog in de boom bij een van de grote 4, die spreidt alvast zijn bedje aldaar.
Fysiotherapeuten laten vanaf het voorjaar 2018 van zich horen en zullen voorlopig niet loslaten. Alle maatregelen, uitspraken of andere acties die zorgverzekeraars of bewindspersonen doen, die tegen normaal menselijk denken ten aanzien van bovenstaande zorg gaan, zullen zo duidelijk mogelijk tegengesproken of weerlegd worden. Helaas moeten we jullie daarmee lastigvallen. straks in het najaar komen de nutteloze en geldverslindende campagnes weer op gang. Klant wat ben je mooi van menzis/de speld is wat dat betreft een mooie, maar serieus: ik kijk en luister er al jaren met gekromde tenen naar. Ik vermoed dat jullie vanaf nu ook een tegengeluid te horen krijgen.
volg Body&Be op facebook voor een wekelijkse update en natuurlijk de informatie waar het echt om draait: mijn mogenlijkheden om jou te helpen bij je klacht en volg mij op twitter voor de directe reacties of reetweets van allerte collega’s. En laat je niet misleiden want: “Mens wat ben je mooi, wat ben je mooi als je praatjes van de zorgverzekeraar eens op waarde schat. Klant wat ben je mooi, wat ben je mooi als je eens goed luistert wat de minister nu echt beloofd! 😉